Kiểm tra doping là gì – vấn đề khiến giới thể thao nói chung và cầu thủ nói riêng gặp nhiều rắc rối.
Loại chất này bị cấm bởi những tác hại xấu mang lại cho người sử dụng. Bên cạnh đó, thắc mắc về chất cầm này cũng nhận được nhiều sự chú ý từ giới mộ điệu môn thể thao vua.
Định nghĩa doping là gì?
Khái niệm doping nghĩa là gì được sinh ra kể từ khi chúng được phát hiện trong giới vận động viên chuyên nghiệp. Trước đó, tại các thế vận hội Olympic cổ đại chưa từng phát hiện những chiêu trò gian lận kiểu như vậy.
1/ Dope là gì?
Dope là từ tiếng Anh chỉ chung cho các chất kích thích gây nghiện. Như vậy, dope bao gồm cả ma túy, thuốc lá, rượu bia,… Trước kia, từ ngữ này còn dùng để chỉ hỗn hợp những chất kích thích trong thuốc phiện dùng để đua ngựa. Dope được đưa vào từ điển ngôn ngữ phổ biến nhất thế giới vào năm 1889.
Sau này, khi y học phát triển, người ta còn sử dụng dope cho mục đích điều trị. Cho đến hiện tại, các chất kích thích dần được hạn chế trong y khoa vì các tác động xấu mà chúng đem đến.
2/ Kiểm tra Doping là gì trong thể thao?
Câu hỏi kiểm tra doping là gì được trả lời tương ứng với thuật ngữ được phát triển từ dope, chúng chỉ các chất cấm trong thi đấu thể thao. Những chất kích thích này có tác dụng mạnh mẽ đến cơ thể của vận động viên. Từ đó giúp họ khỏe hơn, nhanh hơn, bền bỉ hơn trong các cuộc thi đấu đỉnh cao.
Với tác dụng tuyệt vời như vậy, nhiều cầu thủ bất chấp sử dụng doping mặc dù đó là hành vi không được phép. Đa phần chất kích thích đều có công dụng làm tăng tuần hoàn máu cũng như quá trình trao đổi chất.
Điều này chỉ mang lại hiệu quả trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó cơ thể sẽ rơi vào trạng thái suy nhược. Sau nhiều năm nghiên cứu các thành phần khi kiểm tra doping cầu thủ là gì, những bác sĩ đầu ngành đưa ra kết luận tồn tại 3 loại hay gặp nhất hiện nay:
a. Doping cơ
Chúng bao gồm các chất kích thích giúp cơ thể vận động viên sản sinh ra lượng hóc môn lớn hơn. Từ đó giúp họ tăng cường sức mạnh cơ bắp lên một tầm cao mới.
Nhóm đối tượng thường sử dụng doping cơ gồm cầu thủ, điền kinh, đấu vật, cử tạ, đạp xe, 3 môn phối hợp,… Những cái tên tiêu biểu thuộc nhóm chất kích thích cơ là EPO và Trimetazidine.
b. Doping máu
Nhóm doping máu khiến cho quá trình vận chuyển oxy qua hồng cầu trở lên nhanh chóng hơn. Nhờ vậy, các nhóm cơ được cung cấp lượng oxy đầy đủ và dồi dào giúp cơ thể không bị rơi vào trạng thái mệt mỏi.
Khi sử dụng những chất kích thích này, vận động viên có thể duy trì trạng thái đỉnh cao trong thời gian kéo dài hơn bình thường. Các chất như vậy trong kiểm tra doping được biết đến như Erythropoetin (ESP) và Darbapoetin (NESP). Trong đó, Darbapoetin có tác dụng lên đến 10 ngày và sở hữu hoạt tính mạnh mẽ hơn rất nhiều so với Erythropoetin.
c. Doping thần kinh
Ngoài 2 loại kể trên, còn có một nhóm chất kích thích khác cũng nằm trong phạm vi định nghĩa thử doping là gì .Đó là doping thần kinh – loại có khả năng ngăn cản sự phản hồi của cơ bắp tới bộ não điều khiển trung tâm.
Nhờ đó, cơ thể của vận động viên có thể hoạt động liên tục hàng nhiều giờ đồng hồ trong cường độ cao. Họ chẳng hề hấn gì mà càng chơi càng hưng phấn hơn khi sử dụng loại doping kể trên. Các chất thường thấy nhất nằm trong nhóm này bao gồm bromanta, caffein, morphin (chất giảm đau),…. hoặc các chất giúp cơ thể bài tiết tốt.
Tại sao cần cấm sử dụng doping trong thể thao?
Nãy giờ tìm hiểu về khái niệm kiểm tra doping là gì, tôi chỉ nói về các tác dụng của chúng mà thôi. Tuy nhiên, thực tế đó chỉ là một phần nổi khi cơ thể tiếp nhận chúng.
Thực tế, chất kích thích luôn luôn bị cấm tuyệt đối trong thi đấu thể thao. Các cuộc kiểm tra doping liên tục diễn ra trong những sự kiện thể thao lớn nhỏ. Vận động viên nào sử dụng chất cấm sẽ ngay lập tức bị hủy kết quả và cấm thi đấu. Thời gian cấm có thể là vài tháng cho đến vĩnh viễn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và hậu quả.
Tất nhiên, nhóm chất này mang đến nhiều hậu quả khôn lường nên mới phải nhận sự phản đối gay gắt như vậy. Những công dụng mà chúng mang lại quá ít ỏi để lấp liếm đi tác hại vô bờ bến.
- Đầu tiên, theo tinh thần thể thao Olympic cốt lõi của các cuộc thi đấu là yếu tố công bằng. Việc sử dụng chất cấm tạo ra sự canh tranh gian lận, làm xấu đi hình ảnh của các vận động viên.
- Thứ hai, lạm dụng doping khiến thời gian sau đó của người dùng trở nên kiệt quệ. Về lâu dài, nó làm giảm sức khỏe, khả năng vận động, thậm chí có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Các tác hại của doping là gì?
Mục đích của các cuộc kiểm tra doping trong bóng đá là gì? Có phải đơn thuần phát hiện ra người chơi gian lận và hủy bỏ kết quả hay không?
Câu trả lời là không, điều quan trọng nhất vẫn là sức khỏe và tính mạng của vận động viên. Ban tổ chức các giải đấu luôn đặt sự an toàn của những người tham dự lên hàng đầu.
Việc xóa sổ hoàn toàn doping ra khỏi giới thể thao không dễ gì thực hiện trong một sớm một chiều. Cả cộng đồng cần chung tay góp sức bài trừ chúng qua từng hành động nhỏ nhất.
Tôi đã tổng hợp lại những tác hại vô cùng nguy hiểm của doping từ nhiều nguồn uy tín khác nhau.
Đánh mất sự công bằng trong thể thao
Tác hại lớn nhất mà doping mang lại là đánh mất tinh thần thể thao, yếu tố cốt lõi tạo nên các cuộc tranh tài. Thử hỏi trong cuộc chơi mà ai cũng sử dụng doping thì còn gì là thi đấu nữa chứ? Đó chẳng qua là nơi các vận động viên đo nhau xem ai sử dụng nhiều chất cấm hơn, chất kích thích của ai hiệu quả hơn.
Hơn nữa, điều đó tác động xấu đến những con người ngày đêm miệt mài tập luyện và rèn giũa. Những vận động viên chân chính dù có cố gắng đến đâu cũng không thể đem về vinh quang. Trong khi một vài thành phần xấu chỉ chăm lo chơi bời, đua đòi lại giành được thành tích cao. Thật đáng xấu hổ cho những con người đã nắm quá rõ bản chất kiểm tra doping là gì!
Doping có thể gây nghiện
Một điều hết sức đáng quan ngại cho những vận động viên sử dụng doping: Chúng có khả năng gây nghiện. Kiem tra doping có thể biết trong cơ thể có chứa chất cấm hay không. Nhưng các bác sĩ chẳng thể nào biết người đó đã nghiện hay chưa.
Bất kể nghiện một thứ gì đều mang lại tác động xấu cho cơ thể cũng như xã hội. Chúng làm vận động viên không thể ngừng sử dụng ảnh hưởng đến kinh tế.
Ngoài ra, người nghiện bị đi xuống sức khỏe rất nhanh chóng theo thời gian. Mặc dù đa phần các VĐV đều biết đến tác hại không tốt của Doping nhưng họ vẫn bất chấp sử dụng chúng.
Suy giảm sức khỏe trầm trọng
Doping giúp cơ thể hoạt động hơn 100% công suất nên để lại nhiều hậu quả về sức khỏe. Các cơ quan phải làm việc quá tải trong thời gian dài nên không thể hồi phục như trạng thái ban đầu.
a. Các nhóm cơ bị yếu đi, đầu ngón to ra
Cơ thể hoạt động liên tục quá sức thì cơ bắp chính là bộ phận phải gánh hậu quả nặng nề nhất. Sau khi “cày ải” liên tục, chúng không còn duy trì được sự dẻo dai và rắn chắc như ban đầu nữa.
Thêm vào đó, các đầu ngón chân, ngón tay của người lạm dụng doping bị phình to ra. Kèm với một vài bệnh lý như tiểu đường nếu sử dụng chất kích thích lâu dài.
b. Mắc bệnh run rẩy tay chân
Dần dần, khi tuổi tác càng tăng lên, những VĐV từng tiếp xúc với chất cấm nhanh chóng mất đi sức khỏe. Tay chân không còn khỏe mạnh giống như những người chơi thể thao nữa mà ngày đêm phải đối mặt với mất ngủ, suy nhược thần kinh kèm theo tay chân run bần bật.
c. Rối loạn hóc môn giới tính
Các cầu thủ làm dụng doping phải nhận lấy hậu quả nghiêm trọng về sự thay đổi giới tính. VĐV nữ thì tiết ra nhiều nội tiết tố nam hơn, làn da trở nên săn chắc, chai sạn kèo với biểu hiện của râu và rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
Ngược lại, các VĐV nam mắc chứng teo tinh hoàn, tinh dịch lỏng và thậm chí là liệt dương, vô sinh.
d. Bị sốc, sốt sau khi doping hết tác dụng
Việc sử dụng Erythropoetin, Darbapoetin quá nhiều khiến mạch máu bị tắc nghẽn hoặc thậm chí vỡ. Từ đó sinh ra các bệnh lý như nhiễm khuẩn, tán huyết, nôn mửa, mẩn ngứa, sốt cao,…
e. Các bệnh lý liên quan đến nội tạng
Chất kích thích ảnh hưởng vô cùng xấu đến nhóm nội tạng bên trong cơ thể con người. Sử dụng trong thời gian dài khiến tim, gan, thận, đường ruột đều bị hư hại và tổn thương nặng nề.
Kiểm tra doping là gì?
Kiểm tra doping la gì là câu hỏi quen thuộc mà bất kỳ cầu thủ nào cũng đã từng trải qua. Cách làm này nhằm mục đích cầu thủ có sử dụng chất cấm khi thi đấu thể thao hay không.
Kiểm tra doping như thế nào? Hiện nay, các chuyên gia y tế thể thao áp dụng 2 phương pháp test.
- Phương pháp 1: Kiểm tra doping bằng mẫu máu hiện tại của cầu thủ. Cách này có kết quả nhanh chóng khi chỉ cần tiến hành xét nghiệm máu của VĐV.
- Phương pháp 2: Kiểm tra doping bằng cách so sánh mẫu máu hiện tại và mẫu máu lưu trữ. Có nhiều loại doping rất khó để phát hiện, vì vậy cần tiến hành so sánh giữa 2 mẫu để đưa ra kết luận cuối cùng.
Một vài cuộc kiểm tra doping cầu thủ nổi tiếng
Bạn đã biết đến các vụ bê bối nổi tiếng bị phát hiện khi kiem tra doping la gi? Một vài vận động viên nổi tiếng đã đánh mất toàn bộ sự nghiệp khi dính phải nhóm chất cấm này.
Lance Armstrong có lẽ là cái tên nổi bật nhất trong giới thể thao đã từng lạm dụng chất cấm. Cua rơ này đã từng 7 lần lên ngôi vô địch Tour de France và rất nhiều chặng đua khác. Tuy nhiên, anh đã bị phát hiện sử dụng Erythropoietin nhằm kích thích quá trình tạo hồng cầu cho máu.
Tại SEA Games 31 vừa qua, có tới 6 vận động viên Việt Nam bị phát hiện sử dụng doping. Trước đó, VĐV Trịnh Văn Vinh và Hoàng Anh Tuấn thuộc môn cử tạ, Đỗ Thị Ngân Thương thuộc thể dục dụng cụ cũng bị phát hiện sử dụng chất cấm. “Cậu bé vàng” Maradona cúng đã bị loại khỏi World Cup 1994 do sử dụng chất Ephedrine.
Lời kết
Kiểm tra doping là gì kèm theo các vấn đề liên quan được các cơ quan thể thao đặc biệt lưu tâm. Bất kỳ hành vi sử dụng chất cấm nào cũng đáng bị lên án và loại bỏ ngay từ sớm.
